هر آنچه که باید در مورد اختلال نقص توجه و علایم آن در کودکان بیش‌فعال (ADHD) بدانید
- نویسنده: سجاد کرداری
- تاریخ انتشار:
نقص توجه و رفتار تکانشی منجر به اختلال عملکرد در مهارت‌های اجتماعی و تحصیلی حداقل به مدت شش ماه در کودکان زیر هفت سال می‌شود. لازم بذکر است ADHD شایع‌ترین اختلال روانپزشکی در سنین سه الی پنج سالگی می‌باشد.
میزان شیوع این نقص در گروه‌های مختلف
افراد دارای اختلال بیش‌فعالی (ADHD) در سه گروه قرار می‌گیرند:
- نقص توجه
- پرتحرک همراه با رفتار تکانشی
- پرتحرک و بی توجه
ملاک‌های تشخیص افراد دارای اختلال بیش‌فعالی (ADHD) در گروه با اختلال نقص توجه:
- از توجه به جزئیات دور می‌ماند
- نداشتن تمرکز و دقت بالا در انجام کارها
- به نظر می‌رسد وقتی مستقیم با او صحبت می‌کنیم گوش نمی‌دهد
- کارها را به صورت نیمه‌کاره انجام می‌دهد
- غالبا در سازماندهی تکالیف و فعالیت‌ها ناتوان است
- از تکالیفی که نیازمند توجه مستمر است اجتناب می‌کند
- گم کردن پی در پی وسایل شخصی
- محرک‌های بیرونی به آسانی حواسش را پرت می‌کند
- در فعالیت‌های روزمره غالبا فراموش کار است
اگر فرد شش مورد از موارد بالا را به مدت شش ماه داشته باشد جزء این گروه قرار می‌گیرد.
ملاک‌های تشخیص افراد دارای اختلال بیش‌فعالی (ADHD) در گروه با رفتارهای تکانش‌گر:
- غالبا دست و پاها بی‌قرار و روی صندلی وول می‌خورد
- غالبا در کلاس یا جاهای دیگر صندلی را ترک می‌کند
- از در و دیوار بالا می‌رود
- در نوجوان محدود به احساس ذهنی بی‌قراری است
- غالبا در انجام کارهای بی سر و صدا و فعالیت‌های تفریحی ناتوان است
- زیاد حرف می‌زند
- قبل از اتمام سوال جواب می‌دهد
- در انتظار کشیدن برای نوبت ناتوان است
لازم بذکر است اگر یک فرد ترکیبی از علایم هر دو گروه مذکور را داشته باشد جزو گروه سوم یعنی پرتحرک و بی توجه قرار می‌گیرد.
در صورتی که شروع این اختلال در شیر خوارگی باشد از حساسیت کودک به محرک‌ها، پرتحرکی، کم‌خوابی، گریه کردن و بی ثباتی هیجانی می‌توان این اختلال را (ADHD) به موقع تشخیص داد.
عواملی که می‌توانند در به وجود آمدن این اختلال موثر باشند:
- عامل ژنتیک: در بستگان نزدیک پنج الی شش بار شایع‌تر است و در بستگان درجه یک در مقابل جمعیت عادی چهار الی پنج درصد بیشتر است.
- عامل نورو شیمیایی: اختلال در سیستم‌های آدرنرژیک و دوپامینرژیک وجود دارد. بین ناقل‌های عصبی مختلف بخصوص دوپامین و نوراپی‌نفرین نیز تعامل وجود دارد.
- عامل نورو آناتومیک: کاهش اندازه و فعالیت لوب‌های قدامی مغز بخصوص پری‌فرونتال و در مجموع مغز کوچکی در این بچه‌ها دیده می‌شود.
- عامل اکتسابی: عفونت‌های ویروسی در سه ماه اول حاملگی، فاکتورهای مربوط به حاملگی (الکل، نیکوتین و مواد)، فاکتورهای مربوط به زایمان (LBW)، ترومای مغزی، تولد زیر 32 هفته، افزایش سطح سرب سرم.
- عامل روانی-اجتماعی: محرومیت‌های طولانی، اختلال در تعامل خانواده، مزاج کورک، عوامل استرس آمیز
- والدین: والدینی که علایم پرتحرکی را در خود می‌بینند (هایپرکینزی) یا الکلیسم، ضد اجتماعی و هیستری هستند احتمال تولد کودکی با اختلال بیش‌فعالی (ADHD) در آن‌ها بیشتر است.
همچنین مواردی نظیر مواد رنگی و مکمل‌ها برای مثال کاکائو، کافئین، پفک، پاستیل و کمبود مواد معدنی مثل آهن که باعث کم‌خونی و به دنبال آن اضطراب و بی قراری می‌شود نیز می‌توانند در به وجود آمدن این اختلال موثر باشند.
اختلالات همراه با بیش‌فعالی (ADHD)
موارد زیر مربوط به پیش‌آگهی این اختلال است:
- معمولا علایم در بلوغ کم می‌شود ولی گاهی تا جوانی ادامه می‌یابد، امکان پرتحرکی کاهش می‌یابد ولی تکانش‌گری و بی‌توجهی باقی می‌ماند
- معمولا در فاصله دوازده الی بیست سالگی بهبود دارند ولی در درصدی از آن‌ها علایم تا بزرگسالی باقی می‌ماند و 25درصد آن‌ها به اختلالات سلوک مبدل می‌شوند
- اکثرا بهبود نسبی می‌یابند و به اختلال خلقی، اختلال شخصیت، ضد اجتماعی و تداوم مسائل یادگیری آسیب‌پذیر هستند
جهت بهبود و کاهش نقص توجه و تکانش‌گری در این کودکان باید ابتدا به متخصص روانپزشک جهت تجویز دارو و پس از آن به کادر توانبخشی (گفتار درمانی و کاردرمانی) جهت جبران تاخیرها و مشکلات کلامی، ذهنی و حرکتی، مراجعه کرد.
همین حالا در کانال تلگرام توانبخشی مهر عضو شوید
عضویت
